Sesin işitmedeki rolü nedir?

trafik ses gürültü

Sesin işitmedeki rolü nedir?

Ses Şiddetinin İşitme İçin Önemi Nedir?

Çevremizde çeşitli sesler meydana gelir. Bunlardan bazıları uçak sesi gibi şiddetli seslerdir. Bazıları ise daha az şiddetli olabilir. Örneğin karıncaların ayak sesleri veya arının kanat sesleri uçak sesine göre daha az şiddetlidir.

Çevremizdeki sesleri kulaklarımızla işitebiliriz. Peki, çevremizdeki her sesi işitebilir miyiz?

Sesi Dinleyelim etkinliği

Amaç: İnsan kulağı tarafından her sesin işitilip işitilemeyeceğini belirlemek
İzlenen Yol
Uyarı: Etkinlik gerçekleştirilirken sessiz olunmalıdır.
1. Üçer kişilik gruplar oluşturalım.
2. İki arkadaşımızdan sınıf tahtasının önüne çıkmasını isteyelim. Bu arkadaşlarımızdan fısıldayarak birbirleriyle konuşmalarını isteyelim. Onlar konuşurken onların konuşmalarını işitmeye çalışalım.
3. Şimdi de arkadaşlarımızdan seslerini yükselterek konuşmalarını isteyelim. Onlar konuşurken biz de onların konuşmalarını işitmeye çalışalım.
Sonuç
• Arkadaşlarımızın konuşmalarını hangi durumda daha iyi işitebildik?
• İnsan kulağı her sesi işitebilir mi?

Bir sesin işitilebilmesi ses şiddetine bağlıdır. Ses şiddeti, sesin işitilmesini sağlayan özelliğidir. Ses şiddeti düşük ya da yüksek olabilir. Örneğin otomobil düşük şiddette ses çıkarırken kamyon yüksek şiddette ses çıkarır.

Kaplumbağa düşük şiddette ses çıkarır.
Havlayan köpek yüksek şiddette ses çıkarır.

İnsanlar hem düşük hem de yüksek şiddette sesler çıkarabilir. Ancak her ses, insan kulağı tarafından işitilemez. Arkadaşlarımız fısıltılı bir sesle konuştuklarında düşük şiddette ses çıkardılar. Bu nedenle onların konuşmalarını işitemeyiz.

Ses Şiddetinin Uzaklıkla İlişkisi Nedir?

Kaldırımda arkadaşlarımızla konuşarak yürürken birbirimizin sesini işitebiliriz. O anda yanımızdan hızla bir ambulans geçerse arkadaşımızın sesini duyamayabiliriz. Çünkü ambulansın sireni yüksek şiddette ses üretir ve arkadaşımızın sesini duymamızı zorlaştırır. O an arkadaşımızın sesinden daha çok ambulansın sirenini duyarız. Ambulans bizden uzaklaşsa bile bir süre daha siren sesini duyarız. Ancak ambulans uzaklaştıkça duyulan siren sesinin şiddeti azalır.

Ses şiddetinin uzaklıkla ilişkisini nasıl açıklayabiliriz?

Yakındaki ve Uzaktaki Sesler Etkinliği

Amaç: Ses şiddeti ile uzaklık arasında nasıl bir ilişki olduğunu gözlemlemek
Gerekli Malzemeler: masa saati.
İzlenen Yol
Uyarı: Etkinlik gerçekleştirilirken sessiz olunmalıdır.
1. Saati sıramızın üzerine koyalım. Saatin çıkardığı “tik tak” sesini dinleyelim.
2. Yavaş yavaş saatin yanından uzaklaşalım. Bu arada saatin sesini dinlemeye devam edelim.
Sonuç
• Saatin sesini saate yakınken mi, uzakken mi daha iyi işitebildik? Söyleyelim.
• Ses şiddeti ile uzaklık arasında bir ilişki var mıdır? Bunu neye dayanarak söyleyebiliriz?

Ramazan ayında sahur vakitlerinde davul çalınması kültürümüzde önemli bir yere sahiptir. Ramazan aylarında davulcu sokağımıza girip evimize yaklaştığında davulun sesini duyarak sahura uyanırız. Oysa ramazan davulcusu yan mahalledeyken bize ulaşan davulun sesi bizi uyandıracak kadar şiddetli değildir. Çünkü ses şiddeti, ses kaynağına olan uzaklığa bağlı olarak değişir. Saatin “tik tak” seslerini yakınındayken daha iyi işitebildiğimiz hâlde saatten uzaklaştıkça sesi işitmekte güçlük çekeriz.

Şiddetli Seslerin İşitme Kaybı ile Olan İlgisi

Bazı sesler çok şiddetlidir. Böyle sesler işitme sağlığımızı olumsuz yönde etkileyebilir. Bilim insanlarının yaptıkları araştırmalar, şiddetli seslerin işitme kaybına sebep olabileceğini ortaya koymaktadır. İşitme kaybı, işitme duyusunun görev yapamaması nedeniyle seslerin işitilememesidir. Uçak motorlarının sesi ve yoğun trafikteki araçların korna sesi şiddetlidir. Bazı iş makineleri ve yüksek sese ayarlanmış ses cihazları da şiddetli sesler çıkarır.

trafik ses gürültü

Şiddetli seslerin bulunduğu ortamda çalışanlar işitme sağlığını korumak için özel kulaklık kullanırlar.
Eğer ansızın şiddetli sesle karşılaşırsak kulaklarımızı ellerimizle korumalıyız.
Çevremizden düşük ve yüksek şiddette ses çıkaran varlıklara örnek verelim.

• Hangi varlıkların ürettiği sesler diğerlerinden daha şiddetlidir?
• Hangi ortamlarda uzun süre bulunmak işitme kaybına neden olabilir?

Ses şiddeti uzaklıkla değişir mi?
Uzaklık arttıkça duyulan sesin şiddeti azalır.
Uzaklık azaldıkça duyulan sesin şiddeti artar.

Ayşe, ders çalışırken elektrikler kesildi. Bir an etrafındaki hiçbir şeyi göremediğini fark etti. Annesi hemen bir mum yaktı ve etraf böylece aydınlandı. Ayşe ödevini mum ışığında tamamladı.
Buna göre aşağıdaki ifadelerden doğru olanları ve yanlış olanları belirtiniz.
1. Mum yapay ışık kaynağıdır.
2. Ampul doğal ışık kaynağıdır.
3. Ayşe, kitabını mum ışığında lambaya göre daha rahat okuyabilmektedir.
4. Görme olayının gerçekleşebilmesi için ışık gereklidir.

You may also like...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir