Çevremizdeki sesler nelerdir?

hayvan horoz kanatlı

Çevremizdeki sesler nelerdir?

Her Sesin Bir Kaynağı Var mıdır?

Bir ortamda birbirinden farklı sesler işitebiliriz. İşittiğimiz ses; bir köpeğin havlaması, bir kedinin miyavlaması, yoldan geçen bir aracın korna sesi olabilir. Her sesin bir kaynağı vardır.

Ses Oluşturalım etkinliği

Amaç: Farklı kaynaklarda ses oluşumunu gözlemlemek
Gerekli Malzemeler: paket lastiği, 30 cm’lik plastik cetvel, balon.
İzlenen Yol
1. Yarısı boşta kalacak şekilde cetveli masanın üzerine yerleştirip üstten elimizle bastıralım.
2. Cetvelin boşta kalan ucunu çekip bırakalım ve gözlemleyelim.
3. Paket lastiğini baş ve işaret parmaklarımıza geçirerek gerelim. Lastiği çekip bırakalım ve gözlemleyelim.
4. Balonu şişirelim. Şişirdiğimiz balonun ağzını iki yana çekerek içindeki havanın dışarı çıkmasını sağlayalım. Balonun ağız kısmını gözlemleyelim ve parmaklarımızdaki etkiyi hissetmeye çalışalım.
5. İki elimizin parmaklarını boynumuzun yan taraflarına dokunduralım. Bu arada “Hım” sesi çıkaralım. Parmaklarımızdaki etkiyi hissetmeye çalışalım.
Sonuç
• Cetveli çekip bıraktığımızda ne gözlemledik?
• Paket lastiğini çekip bıraktığımızda ne gözlemledik?
• Şişirdiğimiz balonun içindeki havayı boşaltırken ne gözlemledik? Parmaklarımızda ne hissettik?
• Ses çıkarırken boynumuzun iki tarafına dokundurduğumuz parmaklarımızda ne hissettik?
• Oluşturduğumuz seslerin kaynağı nedir?

Varlıklar titreşerek ses oluşturur. Ses oluşturan bütün varlıklara ses kaynağı adı verilir. Daha önce işittiğimiz bir sesi tekrar duyduğumuzda bu sesin kaynağının ne olduğunu biliriz.

Ses Her Yönde Yayılır mı?

Teneffüs süresi bittiğinde çalan zilin sesini okuldaki tüm öğrenciler ve öğretmenler işitir. Zilin sesi onlara nasıl ulaşır?

Herkes İşitti mi etkinliği

Amaç: Sesin her yönde yayıldığını gözlemlemek
Gerekli Malzemeler: çalar saat.
İzlenen Yol
1. İkişer kişilik gruplar oluşturalım. Gruptaki arkadaşlarımız arasında adil bir görev dağılımı yapalım.
2. Çalar saatin alarmını 1-2 dakika sonraya kuralım.
3. Saati öğretmen masasının üzerine bırakalım. Sınıftaki 7-8 arkadaşımızdan masanın etrafına halka şeklinde dizilmelerini isteyelim.
4. Saatin alarmı çalmaya başladığında sınıftaki herkesin bu sesi işitip işitemeyeceğini tahmin edelim.
5. Bulunduğumuz yerde alarmın çalmasını bekleyelim. Oluşan sesi dinleyelim.
6. Arkadaşlarımızdan alarm sesini işitip işitmediklerini öğrenelim.
Sonuç
• Etkinliğimizde kullandığımız ses kaynağı nedir?
• Sınıftaki herkes saatin alarm sesini işitebildi mi? Gözlemlerimizden yararlanarak bu durumu yorumlayalım.

Durgun suya taş atıldığında su yüzeyinde halkalar oluşur. Bu halkalar her yönde yayılır. Bir ses kaynağından çıkan sesin yayılması da suya atılan taşın oluşturduğu halkaların yayılmasına benzer. Ses de sudaki dalgalar gibi her yönde yayılır. Her yöne yayılan sesi, kulağımıza ulaştığında işitiriz.

Ses Nereden Geliyor?

Tavuk ve civcivlerin yerini bulmaya çalışan çocuklar civcivleri ve tavuğu göremiyorlar. Fakat seslerini işitebiliyorlar. Sizce çocuklar tavuk ve civcivlerin yerini seslerinden bulabilirler mi?

Ses kaynağını görmesek de oluşan sesi işitebiliriz. Acaba işitme duyumuzu kullanarak ses kaynağının yerini belirleyebilir miyiz?

Uzaklaşıyor mu, yakınlaşıyor mu etkinliği

Amaç: Ses kaynağının yerini işitme duyusuyla belirlemeye çalışmak
Gerekli Malzemeler: kapaklı plastik şişe, nohut (25-30 adet), eşarp, sandalye.
İzlenen Yol
Uyarı: Etkinlik sırasında sessiz olunmalıdır.
1. İkişer kişilik gruplar oluşturalım.
2. Plastik su şişesine nohutları koyalım. Şişenin kapağını kapatalım. Bu, bizim ses kaynağımız olacaktır.
3. Sandalyeyi sınıfımızın ortasına yerleştirelim. Arkadaşımızdan sandalyeye oturmasını isteyelim ve görseldeki gibi onun gözlerini eşarpla çok sıkı olmayacak şekilde bağlayalım.
4. Sınıfımızın farklı yerlerinde durarak ses kaynağıyla ses oluşturalım. Arkadaşımızdan ses kaynağının yerini tahmin etmesini isteyelim.
5. Bu kez ses kaynağıyla ses oluştururken sınıf içinde dolaşalım. Arkadaşımızdan ses kaynağının kendisine yaklaştığını ya da kendisinden uzaklaştığını tahmin etmesini isteyelim.
Sonuç
• Arkadaşımız ses kaynağının yerini doğru tahmin edebildi mi? Gözlemimizi söyleyelim.
• Arkadaşımız ses kaynağının yaklaştığını ya da uzaklaştığını doğru tahmin edebildi mi? Gözlemimizi söyleyelim.
• Ses kaynağının yerinin ve yaklaşıp uzaklaştığının belirlenmesinde rol alan duyumuz hangisidir?

Ses kaynaklarının yerini işitme duyumuzu kullanarak belirleyebiliriz. Bir arkadaşımız seslendiğinde sesin geldiği tarafa yöneliriz. Hareket hâlindeki ses kaynaklarının yaklaşmakta ya da uzaklaşmakta olduğunu da işitme duyumuzu kullanarak anlayabiliriz. Çünkü hareket hâlindeki ses kaynağı bize yaklaştıkça ses şiddeti artar. Ses kaynağı bizden uzaklaştıkça ses şiddeti azalır.

Bir itfaiye aracı yaklaşırken kulağımıza ulaşan siren sesinin şiddeti artar. İtfaiye aracı uzaklaşırken duyduğumuz sesin şiddeti azalır. Günlük yaşamımızdan ses kaynağının yaklaştığını ya da uzaklaştığını tahmin edebiliriz.

Doğal ve Yapay Ses Kaynakları Nelerdir?

Ses oluşturan varlıklara ses kaynağı adı verildiğini biliyoruz. Ses kaynaklarının çıkardığı sesler birbirinden farklıdır. Çevremizdeki ses kaynakları doğal ve yapay ses kaynakları olarak sınıflandırılır. Canlılar ve doğa olayları doğal ses kaynaklarıdır. İnsanı, hayvanı, şelaleyi, gök gürültüsünü, rüzgârı ve yağmuru doğal ses kaynaklarına örnek verebiliriz.

şelale su ses doğal

hayvan horoz kanatlı

Öten horoz ve şelale doğal ses kaynağıdır.

Cansız varlıklar yapay ses kaynağıdır. Taşıtlar, makineler ve müzik aletlerini yapay ses kaynaklarına örnek verebiliriz. Telli müzik aleti, saat, telefon ve motosiklet yapay ses kaynaklarıdır.

Çevremizdeki doğal ve yapay ses kaynakları nelerdir?

Aşağıda verilen ifadelerden doğru ve yanlış olanları belirtiniz.
1. Ses kaynağının yeri işitme duyusuyla belirlenir.
2. Ses kaynağından uzaklaştıkça duyulan sesin şiddeti artar.
3. Cansız varlıklar ses kaynağı değildir.
4. Bir kaynaktan çıkan ses her yöne yayılır.
5. Rüzgâr yapay ses kaynağıdır.
6. Ses, titreşim sonucu oluşur.
7. Ses oluşturan bütün varlıklar ses kaynağıdır.

Gözlerinizi kapatıp etrafınızdaki sesleri dinlediğinizde işittiğiniz seslerin kaynağının size yaklaştığını ya da uzaklaştığını nasıl anlayabilirsiniz?

You may also like...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir