Besinler ve Dengeli Beslenme

Besinler ve Dengeli Beslenme

Besinler ve Dengeli Beslenme

Besinler ve Dengeli Beslenme

Yiyecek ve içeceklerin vücuda alınmasına beslenme denir. Canlıların ortak özelliklerinden biri beslenmedir. Her canlının beslenmeye ihtiyacı vardır.

Canlılar Neden Beslenir?

Canlıların yaşaması için gerekli olan yiyecek ve içeceklerde bulunan maddelere besin denir. Yiyecek ve İçecekler ise besin kaynağıdır. Yani et, süt, yumurta, reçel, bal vs. Besin kaynağıdır. Bu besinlerin içinde bulunan protein, yağ, karbonhidrat, vitamin, madensel tuzlar ve su besindir. Aldığımız besinlerin hepsinin görevi aynı değildir. Bir kısmı enerji verici, bir
kısmı yapıcı ve onarıcı, bir kısmı da düzenleyicidir. Bu nedenle tek yönlü beslenmek yanlıştır. Her besinden düzenli olarak, her gün, mutlaka ihtiyacımız kadar almalıyız. Buna dengeli beslenme denir.

Besinlerimizi bitkilerden, hayvanlardan ve madensel
maddelerden elde ederiz.

Besinlerin İçerikleri ve Görevleri

Enerji Verici Besinler; karbonhidratlar, yağlar, proteinler

Yapıcı ve Onarıcı Besinler; proteinler, su, madensel tuzlar

Düzenleyici Besinler; su, madensel tuzlar, vitaminler

a – Enerji Verici Besinler: Vücudumuzun hareket edebilmesi için kaslarımızın çalışması gerekir. Bunun
içinde enerjiye ihtiyaç duyarız.

Karbonhidratlar: Yiyeceklerimizin çoğunda bulunur. Hücrelerimizin solunum yapabilmesi için gerekli olan bir besindir. Pirinç, un, patates, mısır, baklagillerde, bal, pekmez, meyve gibi şekerli yiyeceklerde karbonhidrat bulunur.

Yağlar: Bitkilerden ve hayvanlardan elde edilir. Zeytin yağı, ayçiçeği yağı, kanola yağı, bitkilerden; tereyağı hayvanlardan elde edilir. Bunlardan başka badem, ceviz, fındık ve kabak çekirdeği bol miktarda yağ içerir.
En çok enerji veren besinler yağlardır.

b -Yapıcı ve Onarıcı Besinler:

Proteinler: Hem enerji verici, hem de yapıcı ve onarıcıdır. Vücudun büyüyüp gelişmesini sağlar.
Yani asıl görevi, yapıcı ve onarıcı olmasıdır.
Yumurta, et, süt ve süt ürünleri gibi hayvansal
ürünlerde proteinler daha fazladır. Bitkisel
besinlerden buğday, ceviz, fasulye, nohut,
mercimek, bakla protein içerir.

Madensel Tuzlar: Yaşamsal olayların düzenlenmesi için alınmalıdır.
Vücudumuzdaki sodyum miktarı azalırsa kemik ve kıkırdakta bozukluklar görülür.
Sodyumu sofra tuzundan alırız. Ama fazlası zararlıdır.
Vücudumuzda, potasyum miktarı azalırsa çizgili kaslarda felç, kalp kaslarımızda bozukluklar görülür. Postasyum, ette bol miktarda bulunur. Sebze ve
meyvelerde de vardır.

Kalsiyum diş ve kemikleri güçlendirir. Süt ve
ürünlerinde bol miktarda bulunur. Magnezyum,
kas, sinir ve kemiklerin yapısına katılır. Eksikliğinde sinir sistemimizle ilgili bozukluklar ortaya çıkar. Yeşil
sebzelerde, tahıllarda bulunur. Demir, kanın yapısında vardır. Demir eksikliğinde kansızlık görülür. Karaciğer ve dalakta ve yeşil bitkilerde bol miktarda, suda az miktarda bulunur.

Su, vücudumuzun büyük bir kısmını oluşturur. Günlük su ihtiyacımız ortalama 2 – 2,5 Litre kadardır.

Suyun yararlarından bazılarını şöyle özetleyebiliriz:
Organik ve inorganik maddeleri çözer.
Atık maddeler yine suyla atılır.
Organik ve inorganik maddeleri bir hücreden diğerine taşır.
Yaşamsal olaylar sulu ortamda gerçekleşir.
Vücut ısısının düzenlenmesinde de su görev alır.

c – Vitaminler:
Vitaminler vücudun direncini arttırarak bizi hastalıklardan korur. Vitaminlerin diğer besin maddelerinden farkı, doku yapısına katılmamaları ve enerjiye dönüşmemeleridir.
Vitaminleri hazır alırız. Yani vücut, vitamin yapmaz. Vitaminleri yiyeceklerden ya da ilaçlardan sağlarız.
Vücudumuzun her tür vitamine gereksinimi vardir. Yeterince alınmazsa vücutta çeşitli hastalıklara sebep olur. Gereğinden fazla alınırsa, eksikliği kadar fazlası da sağlığımızı bozar.

Vitaminler ve Bulundukları Besinler:

A vitamini hangi besinlerde bulunur?
Teyeyağı, et, balık, süt, yumurta yeşil sebzeler, havuç, domates.

B vitamini hangi besinlerde bulunur?
Yeşil sebzeler, ekmek, yumurta, et, süt, turunçgiller, domates, çilek.

C vitamini hangi besinlerde bulunur?
Limon, çilek, dometes, sebzeler.

D vitamini hangi besinlerde bulunur?
Tereyağı, balık yağı, yumurta, süt, havuç, baklagil, fıstık, domates.

E vitamini hangi besinlerde bulunur?
Yeşil bitkiler, muz, şeftali.

K vitamini hangi besinlerde bulunur?
ıspanak, lahana, karaciğer, mısır,
yulaf, bitkisel yağlar.

You may also like...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir